De zorg heeft tijdens de uitbraak van de covid-19-pandemie krachttoeren en wendbaarheid laten zien. In de ziekenhuizen werden als gevolg van de plotselinge toegenomen werkdruk veel geneesmiddelen kant-en-klaar afgeleverd door de ziekenhuisapotheek, om de druk te verlichten.
Al in 2012 werd het VMS High-Risk afgerond. Dit onderzoek richtte zich op het beheersen van risico’s in de Nederlandse ziekenhuizen door het voorkomen van vermijdbare en onbedoelde schade. Het veiligheidsprogramma belichtte de protocollering die niet zelden op de werkvloer als doorgeslagen werd ervaren. Het leverde ook een zeer meetbare KPI op, namelijk het aantal kant-en-klare parenterale producten geleverd door de ziekenhuisapotheek. In de afgelopen jaren zijn dan ook initiatieven in ziekenhuizen genomen om het percentage kant-en-klare geneesmiddelen te verhogen, helaas verliep de implementatie met wisselend succes.
Er is veel winst te boeken met kant-en-klaar product
Dat er veel winst is te boeken met kant-en-klaar product is evident vanwege de risico’s die bereiding op de werkvloer met zich meebrengt. Een belangrijk risico is besmetting, zo laten cijfers uit onderzoeken zien. Van de parenterale producten die op de afdeling worden bereid is 8% besmet. Daarvan veroorzaakt 1% bacteriëmie. Op het oog misschien kleine percentages, maar de absolute getallen zijn groot als je bedenkt dat ziekenhuisapotheken jaarlijks dertig miljoen parenterale producten naar de afdelingen sturen. Een ander risico bij de bereiding bestaat uit samenstel- en rekenfouten. Van de gemaakte fouten is 5% klein, 7% al risicovoller en 0,2% ernstig tot levensbedreigend. Ik kom hier in een volgende blog uitgebreider op terug.
Precisiewerk in een hectische omgeving
Dat de initiatieven om het percentage kant-en-klaar te verhogen wisselend succesvol zijn, heeft onder andere te maken met de gepercipieerd hoge kosten van kant-en-klare producten. Een kant-en-klaar product lijkt immers duurder dan een ampul. Maar het gaat natuurlijk om de total cost of ownership. Het kost de verpleegkundige tijd en dus geld om de spuit klaar te maken. Dat is precisiewerk in een hectische omgeving. Als daarbij fouten worden gemaakt zijn dat verborgen kosten die wel op het totale kostenplaatje drukken. Ook daar besteed ik in een volgende blog graag meer aandacht aan.
Druk wegnemen bij verpleegkundigen
Tijdens de uitbraak van het coronavirus zijn veel ziekenhuisapotheken kant-en-klaar product gaan leveren om de druk weg te nemen bij de verpleegkundigen. Op social media als LinkedIn werden veel voorbeelden hiervan gedeeld. Bestuursvoorzitter Ernst Kuipers van het Erasmus MC meldde op Twitter in dit verband dat er goed moet worden gekeken welke taken in de toekomst waar worden belegd.
Het mes snijdt aan twee kanten
Never waste a good crisis. Deze virusuitbraak was aanleiding om veel meer producten kant-en-klaar af te leveren op de afdelingen. Het mes snijdt daarmee aan twee kanten. De verpleegkundige krijgt meer tijd voor andere zorgtaken, waardoor het tekort aan deze groep professionals de facto vermindert. En het verhoogt de kwaliteit van zorg structureel. Daarom is het van belang juist nu door te pakken in plaats van mooie initiatieven terug te draaien, nu de zorg even op adem lijkt te komen. The Compounding Company denkt op basis van jarenlange ervaring graag mee hoe je hieraan in jouw situatie vorm kunt geven. Zodat niet alleen de ic’s, maar alle ziekenhuisafdelingen hiervan profiteren.
